Polskie firmy rodzinne zakładane w dużym stopniu przed 30 laty są obecnie na etapie przekazywania władzy kolejnemu pokoleniu. Jednak jak wykazują badania, ani obecni właściciele, ani sukcesorzy nie są jeszcze gotowi do transformacji i zmiany pokoleniowej. Jakie są kluczowe kwestie związane z sukcesją w Firmie? 

 

Stan obecny 

 

Według szacunków, wśród przedsiębiorców prowadzących biznes w formie jednoosobowej działalności gospodarczej jest około 1 mln firm rodzinnych. Stanowią one ok. 36% polskich przedsiębiorstw, wytwarzają 10% PKB i zatrudniają około 50% pracowników. Zachowanie potencjału rodzinnych przedsiębiorstw jest niezwykle istotne – takie firmy lepiej radzą sobie na rynku i cieszą się dużym zaufaniem klientów. Cechuje je też „większa przeżywalność”. Dzieje się tak m.in. dlatego, że ich właściciele utożsamiają się ze swoim przedsiębiorstwem i często podejmują zdwojone wysiłki, by odnieść sukces i zapobiec niepowodzeniom. 

 

Badania firm rodzinnych w Polsce wskazuje, że większość zamierza kontynuować działalność poprzez przekazanie własności (74%) i władzy (70%) następnemu pokoleniu. Jednak tylko 40% założycieli jest gotowa odsunąć się na drugi plan pozostając w firmie mniejszościowym udziałowcem. Jedynie około 18% właścicieli firm rodzinnych jest gotowa na całkowite odsunięcie się od zarządzania firmą i „wyprowadzenie się“ z biura po dokonanej sukcesji. 

 

Z punktu widzenia sukcesorów obraz jest jeszcze mniej optymistyczny bo tylko 8% dorosłych dzieci właścicieli firm rodzinnych zainteresowanych jest przejęciem firm rodzinnych. 

 

Wyzwania związane z pierwszą zmianą pokoleniową, która jeśli właściwie przeprowadzona wzmocni firmy rodzinne, a szerszej kapitał prywatny w Polsce. Niepowodzenia w tym obszarze zmniejszą zdolność konkurencyjną polskich firm i mogą mieć negatywny wpływ na rozwój kapitału prywatnego w Polsce. 

 

Rozwiązania 

 

Niezmiernie istotnym elementem w procesie transformacji własności i władzy miedzy pokoleniami w firmach rodzinnych jest stworzenie kilkuletniego planu, w którym nestor i sukcesorzy wspólnie zdefiniują 

 

(1) pomysły na dalszy rozwój Przedsiębiorstwa; 

(2) prawne aspekty sukcesji, w tym wszelkie kwestie spadkowe, które jeśli nie zostaną odpowiednio zaadresowane mogą przyczynić się do niszczenia wartości firmy, 

(3) mechanizmy pozwalające na wykorzystanie majątku firmy rodzinnej 

(4) sposób komunikacji sukcesji, 

(5) luki kompetencyjne związane z zarządzaniem firmą i sposoby ich zamykania ( 

(6) sposoby profesjonalizacja relacji rodzinnych, w tym wprowadzenie mechanizmów ładu biznesu i rodziny. Świadomość firm rodzinnych w Polsce na temat rozwiązań ułatwiających zarządzanie firmą takich jak ład biznesowy i rodzinny, konstytucje rodzinne jest bardzo niska. A są to instrumenty stosowane w innych krajach, ułatwiają komunikację pomiędzy rodziną, regulują podział obowiązków oraz pracy, określają politykę zatrudnienia wewnątrz rodziny, określają podział udziałów i własności. 

 

O przyszłości firm rodzinnych w dużym stopniu decydować będzie ich zdolność do sprawnego przeprowadzenia sukcesji, w tym odpowiedniego polaczenia doświadczeń założycieli firm i oraz energii i pomysłów nowej generacji.

 

 

Więcej na temat naszych działań w tym obszarze zobacz w aktualnych wydarzeniach i w naszej ofercie uslug